Türkiye’de seçimlerde oy kullanmak vatandaşlar için bir yükümlülüktür ve yasalarla belirlenmiştir. Anayasa’nın 67. maddesi, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, seçimlerde oy kullanma hakkına sahip olduğunu belirtir. Ama Anayasa’nın aynı zamanda 67. maddesinin 5. fıkrası “Yasayla belirlenecek hallerde” seçimlerde oy kullanmanın zorunlu olduğunu ifade eder.
Bu zorunluluk, Türkiye’de 1982 Anayasası’nın kabulünden bu yana çeşitli seçimlerde uygulanmıştır. Seçimlerde oy kullanmanın zorunlu olduğu sonuncu tarih, 2018’de yapılan genel seçimlerdir. O tarihten bu yana bu kuralın uygulanıp uygulanmadığına dair bilgi mevcut değildir. Ama Türkiye’de genel olarak seçimlerde oy kullanmanın zorunlu olduğu kabul edilir.
Seçimlerde oy kullanmak zorunlu olduğunda, bu yükümlülüğe uymayan vatandaşlar için cezai yaptırımlar öngörülmüştür. Türkiye Cumhuriyeti’nin Seçim Yasası’na göre, oy kullanma zorunluluğuna uymayanlar için idari para cezası öngörülmüştür. Bu ceza miktarı, 2019 itibarıyla 27 TL olarak belirlenmiştir. Ama bu miktar zamanla değişebilir. Bu nedenle güncel bir bilgi almak için ilgili yasa ve yönetmeliklere bakılmalıdır.
Ceza uygulaması, seçim sonrası seçmen listelerinin incelenmesi ve oy kullanma zorunluluğuna uymayanların tespit edilmesiyle gerçekleşir. Bu kişilere idari para cezası tebliğ edilir. Ceza, belirlenen süre içinde ödenmediği takdirde icra yoluyla tahsil edilebilir. Ama bu ceza oy kullanmama durumunu yasal olarak haklı gösterebilecek sağlık, seyahat veya diğer geçerli mazeretlerle ilgili olarak yetkililere bildirimde bulunulması durumunda alınabilecek ceza tutarından farklılık gösterebilir.
Özetlemek gerekirse Türkiye’de seçimlerde oy kullanmak zorunludur. Bu yükümlülüğe uymayanlar için idari para cezası öngörülmüştür. Ama bu cezanın miktarı zamanla değişebilir ve uygulamada belirli istisnalar bulunabilir. Bu nedenle, oy kullanma zorunluluğu ve cezalarıyla ilgili en güncel bilgiyi ilgili yasal düzenlemelerden ve yetkili makamlardan almak önemlidir.