İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü (HIV) ve onun neden olduğu Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS), insan sağlığını ciddi şekilde tehdit eder. Dünya genelinde önemli bir halk sağlığı sorunu olan bir viral hastalıktır. HIV, bağışıklık sistemini hedef alarak zayıflatır ve vücudu diğer enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız bırakır. AIDS ise, HIV enfeksiyonunun ilerlemiş ve ağır formudur.
Tarihi
HIV ve AIDS’in tarihi, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan ve o zamandan beri dünya genelinde yayılan bir hikayeye sahiptir. HIV’in kökeni, bilim insanlarının büyük ölçüde Orta ve Batı Afrika’da bulunan maymun türlerinde yaşayan benzer virüslerle ilişkilendirildiği bilimsel araştırmalarla ortaya konmuştur. İnsanlara ilk olarak 20. yüzyılın ortalarında geçtiği düşünülen HIV, o zamandan beri dünya genelinde yayılmıştır.
HIV enfeksiyonu cinsel temas kan yoluyla temas, anneden bebeğe geçiş ve enfekte iğne veya enjektörlerin paylaşımı gibi yollarla bulaşabilir. Özellikle korunmasız cinsel ilişki. Enfekte kan veya kan ürünlerine maruz kalma. Enjeksiyon uyuşturucu kullanımı gibi riskli davranışlar HIV’in yayılmasına katkıda bulunur. Ayrıca, hamilelik, doğum ve emzirme sürecinde anneden bebeğe HIV geçişi de mümkündür.
HIV, enfekte kişilerin kanında, cinsel salgılarda, anne sütünde ve diğer vücut sıvılarında bulunabilir. Ama HIV taşıyan bir kişinin belirtileri olmayabilir. Bu da virüsün fark edilmeden yayılmasına neden olabilir. HIV enfeksiyonu olan bir kişi belirtiler ortaya çıkmadan yıllarca virüsü taşıyabilir ve başkalarına bulaştırabilir. Bu nedenle HIV/AIDS’e karşı bilinçlendirme erken teşhis ve tedavi önemlidir.
HIV zamanla bağışıklık sistemi üzerinde giderek daha fazla zarar verir. Vücut normalde zararsız olan mikroorganizmalara ve kanser hücrelerine karşı savunmasız hale gelir. Bu durum, AIDS’in gelişimine yol açar. AIDS’in belirtileri ciddi enfeksiyonlar kanserler mantar enfeksiyonları ve belirli türlerde beyin iltihapları gibi hastalıkların ortaya çıkmasıyla kendini gösterir. AIDS gelişen bir kişi bağışıklık sistemi çöker. Genellikle ö*ümcül sonuçlara yol açabilecek enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelir.
Bugün HIV/AIDS’e karşı önleme tedavi ve destek hizmetleri geliştirilmiştir. HIV enfeksiyonunu önlemenin anahtarı güvenli cinsel pratiklerin benimsenmesi. Enfekte kan ve vücut sıvılarından kaçınılması ve HIV testinin düzenli olarak yapılmasıdır.
